İşitme Cihazları Nerede Yetersiz Kalıyor?
İşitme cihazları ve koklear implantlar, çevrelerindeki sesleri bir mikrofon aracılığıyla algılayan ve yükselten tekrar ileten sistemlerdir. Bu cihazlar sessiz ortamlarda iyi bir hizmet sunabilmekle birlikte üç noktada yetersiz kalmaktadır:
Büyük mekanlar: Büyük mekanlarda konuşmacının sesi duvar ve tavanlardan da yankılanma yaparak dinleyiciye ulaşır. Bu yankılanma cihazlarda anlaşılması imkansız boğultular haline gelir.
Kalabalık alanlar: Arka plan gürültüsünün yoğun olduğu alanlarda, cihazın mikrofonu bu gürültüleri esas algılanmak istenen sesle aynı oranda yükseltir. Dinlemek istediğiniz sesle birlikte diğer seslerinde yükselerek size ulaşması yoğun bir gürültü duymanıza sebep olur.
Ses yayını yapılan yerler: Bu cihazların çalışma prensibi kulak zarının işleyişinden farklıdır. Mikrofonundan algıladığı sesleri, hoparlör aracılığıyla kulağa ileten cihaz, çoğu zaman gelen sesin kalitesini ciddi anlamda düşürmektedir. Gelen ses, hoparlörden mikrofon aracılığıyla ses kaydı yapıldığında elde edilen sese benzemektedir. İndüksiyon döngü (İD) sistemleri, cihazın mikrofonunu kullanmadıkları için cihaz aracılığıyla kulağa iletilen ses ortamdaki diğer rahatsız edici seslerden yalıtılmış olur.
Türkiye’de Kaç İşitme Engelli Var?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2010 Sağlık Araştırması’na göre, Türkiye’de işitme cihazı kullanarak yaşamlarını sürdüren insanların oranı, toplam nüfusun %3,7’sini oluşturuyor. Bu cihazı kullanamayacak derecede duyma kaybı olanların oranı da %0,1 düzeyinde. Bu oranlar yaklaşık 3 milyon insanda işitme engeli olduğunu gösteriyor. Bu sayının, gerek ekonomik koşulların iyileşmesi, gerekse yaşam koşulları nedeniyle önümüzdeki yıllarda hızla artması beklenmekte. Gelişmiş ülkelerde ise kullanım oranı %10 düzeyinde. Yeni doğan taramalarının yaygınlaşması sonucu koklear implant (biyonik kulak) ameliyatları da hızla artmakta.
Genel düşüncenin aksine bu cihazın kullanımı yalnızca yaşlı nüfusta yaygın değil. Aynı araştırmaya göre ülkemizde 15-24 yaş grubunun %4,1’i, 25-34 yaş grubunun %4,0’ü bu cihazı kullanıyor. Bir diğer deyişle, sokakta gördüğünüz her 25 gencin birinin kulağında var.
İşitme Engellilerin Sorunları
Ülkemizde işitme engeli genel olarak ikinci plana atılmış görünüyor. ‘Görebiliyorsun, yürüyebiliyorsun, daha ne istiyorsun?’ şeklinde yaklaşımlara maalesef çok sık rastlanıyor. Oysa bildiğiniz gibi duyabilmek, duyduğunu anlayabilmek, iletişim kurabilmenin en temel adımı.
Bir başka genel yanılgı da işitme cihazlarının gözlük gibi, kullanıldıkları zaman sorunu ortadan kaldıran çözümler oldukları yönünde. Daha doğru bir karşılaştırma tekerlekli sandalye ile yapılabilir. Nasıl ki tekerlekli sandalye ideal ortamlarda (düz yol) sorunsuz çalışırsa, işitme cihazları da ideal (sessiz) ortamlarda sorunsuz çalışır. Özellikle kalabalık ve gürültülü ortamlarda indüksiyon döngü (id) ya da FM gibi yardımcı sistemlere ihtiyaç duyulmaktadır.
Ülkemizde yardımcı işitme sistemleri henüz tanınma noktasında. İngiltere gibi gelişmiş ülkelerde 1990’lardan beri yasal zorunluluk olarak kullanılan indüksiyon döngü sistemleri ülkemize yeni giriyor. FM sistemleri, yalnızca birkaç bireysel kullanımla kısıtlı.
IEC 60118-4 STANDARDI NEDİR?
IEC 60118-4, indüksiyon döngü sistemleri için uluslararası performans standardıdır. Sistemin karşılaması gereken optimal (olması gereken) değerler bu standartta belirtilmektedir. Sistem; kurulumun ardından IEC 60118-4:2006 standardında belirtilen değerlere uygunluk açısından kalibre edilmelidir. Kalibrasyon işlemi düz ve basamaklı alanlar için (özellikle salon tipi indüksiyon döngü sistemlerinin kullanıldığı metro istasyonları, gemi yolcu salonları, tiyatro ve konferans salonları, amfi ve derslikler, tribün alanları vb.) sistemin düzgün çalışmasını denetlemek açısından önemlidir. Alan gücü ölçer ile gerçekleştirilen kalibrasyon işleminin ardından test raporu çıkarılmalıdır. IEC 60118-4:2006 standardına uygun test raporu olmayan veya düzgün çalışmayan indüksiyon döngü sistemleri, işitme engelli bireyler için çeşitli sağlık problemlerine yol açabilmekte ve konfor koşullarını olumsuz etkileyebilmektedir. Firmamız uluslararası IEC 60118-4 standardına uygun kalibrasyon testini yapan sektörde öncü bir kuruluştur. Firmamız tarafından kurulumu gerçekleştirilen indüksiyon döngü sistemleri için teknik servis hizmeti ve garanti belgesi mevcuttur.